Ιστορικά Στοιχεία Δήμου
Η πόλη της Μεταμόρφωσης είναι σήμερα ένα σύγχρονο και αυτοδύναμο αστικό κέντρο, που ανήκει στα βόρεια προάστια της Αθήνας και απέχει περίπου 9 χλμ από το κέντρο της. Απλώνεται σε έκταση 9 περίπου τετραγωνικών χιλιομέτρων και έχει υγιεινό ξηρό κλίμα.
Η σημερινή πόλη αποτελεί την ιστορική συνέχεια μιας από τις αρχαιότερες εστίες ζωής στην ενδοχώρα της Αττικής γης. Αυτό έχει τεκμηριωθεί με πλήθος μελέτες που ήταν αποτέλεσμα πολύχρονων και επίμονων ερευνών και συγκριτικής εργασίας σημαντικών Ελλήνων και ξένων ειδικών που έχει ως αποτέλεσμα ότι η Μεταμόρφωση είναι η εν δυνάμει συνέχεια μιας πανάρχαιας εστίας ζωής στον αττικό χώρο.
Η βάση της Ιστορίας ορίζεται στην Νεολιθική εποχή (6.000-2.700 π.Χ). Η παρουσία οικισμού και οργανωμένης ζωής και δραστηριότητας πολύ κοντά στο ιστορικό κέντρο της σημερινής πόλης, χρονολογείται από την προϊστορική εποχή. Αυτό είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο, έτσι ώστε να μην υπάρχουν περιθώρια για οποιαδήποτε αμφισβήτηση η ανατροπή των συμπερασμάτων. Το βέβαιο πάντως είναι ότι η πρώτη εκείνη εστία ζωής ήταν ένας από του δεκατρείς προϊστορικούς οικισμούς που υπήρχαν στον αττικό χώρο, στη διάρκεια της Νεολιθικής εποχής. Οι αρχαιολόγοι τοποθετούν κοντά στην θέση Νέμεση την σημερινή Μεταμόρφωση. Κοινή διαπίστωση όλων είναι ότι ο νεολιθικός οικισμός της περιοχής της Νέμεση ήταν χώρος εγκατάστασης και οργανωμένης ανθρώπινης διαβίωσης, μέσα στη χρονική περίοδο που ονομάζεται Νεότερη Νεολιθική εποχή (4.000-2.700 π.Χ) διάρκειας 12 περίπου αιώνων. Ο χώρος εγκατάστασης του οικισμού της Νέμεσης έχει προσδιοριστεί με απόλυτη ακρίβεια: Είναι ο μικρός λόφος Τσούμπα, ίσως παλιότερα και Τούμπα, γνωστός και ως περιοχή Δηλαβέρη.
Πάνω στο χαμηλό αυτό λόφο και ύστερα από συστηματικές έρευνες, ο R.H Simpson πιστοποίησε και κατέδειξε –το 1954- τη θέση του οικισμού. Η απάντηση δόθηκε από τον Simpson πριν από μισό αιώνα στο ερώτημα το σχετικό με την εγκατάσταση του οικισμού και την παρουσία οργανωμένης ομαδικής ανθρώπινης ζωής στο λόφο της Τσούμπας ήταν φυσικό να οδηγήσει σε ένα δεύτερο ερώτημα, που, ανεξάρτητα από την ιστορική του βαρύτητα, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους σημερινούς κατοίκους της πόλης, που οι οικογενειακές τους ρίζες χάνονται στο βάθος των περασμένων αιώνων μαζί με τις ρίζες της ίδιας της πόλης: αν, δηλαδη, ήταν η ανθρώπινη παρουσία συνεχής στο συγκεκριμένο χώρο η σημειώθηκαν και μεγάλα χρονικά διαστήματα ερήμωσης και εγκατάλειψη. Αυτό, ανεξάρτητα φυσικά από τις όποιες πληθυσμιακές μεταβολές, ήταν αναπότρεπτο να προκύψει μέσα στο τεράστιο χρονικό διάστημα που καλύπτουν οι 48 περίπου αιώνες που πέρασαν από την πρώτη εγκατάσταση προϊστορικής ζωής στην Τσούμπα. Πολύ περισσότερο όταν αυτοί σημαδεύτηκαν –τουλάχιστον οι τελευταίοι 40- από μεγάλες μετακινήσεις λαών και πολεμικές περιπέτειες στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο, αλλά και σε γειτονικούς, έτσι, στην τελευταία περίπτωση, να προκαλούν σοβαρές και στον χώρο αυτό.
Η πρώτη διοικητική οργάνωση της Μεταμόρφωσης
Το νήμα της προϊστορίας φτάνει έτσι στο 1.500 π.Χ περίπου, όταν ο μυθικός βασιλιάς της Αθήνας Κέκροπας θα καταφέρει να γίνει αποδεκτή ειρηνικά και από όλους τους μεγάλου και μικρούς οικισμούς του λεκανοπεδίου και τους άλλους μια πρώτη, διοικητική οργάνωση του συνολικού οικιστικού ιστού της Αττικής. Τότε θα δημιουργηθούν 12 πόλεις της ευρύτερης περιοχής, φυσικά πιο πολύ ως διοικητικά κέντρα και όχι ως ενιαία οικιστικά σύνολα με την σημερινή έννοια και εικόνα μιας πόλης.
Από τον Κέκροπα λοιπόν θα δημιουργηθούν οι: Κηφισιά, Επάκρια, Κύθηρος, Σφήττος, Τετράπολη, Δεκέλεια, Κεκροπία, Ελευσίνα, Αφίδνες ή Αφίδνα, Βραυρώνα, Θορικός, και Αιξωνή και θα είναι τα 12 διοικητικά κέντρα που δύο αιώνες αργότερα θα συνοικήσει ο Θησέας για να δημιουργήσει την μεγάλη πόλη της Αθήνας (περίπου 1300 π.Χ). Ο οικισμός της Νέμεσης εντάχθηκε μάλλον στη διοικητική περιοχή της Κηφισιάς και είναι πολύ πιθανό ότι τότε απολάμβανε έναν υψηλό βαθμό οικονομικής ευημερίας, έχοντας αναπτύξει αξιόλογη αγροτική και βιοτεχνική δραστηριότητα. Συμπερασματικά λοιπόν, μπορεί να σημειωθεί ότι με εξαίρεση –ίσως- το διάστημα από το 2.000 μέχρι το 1.600 π.Χ, η παρουσία ζωής και ανθρώπινης δραστηριότητας – και ευημερίας - στη Νέμεση της σημερινής Μεταμόρφωσης ήταν αδιάκοπη, με τους Ίωνες να κατοικούν αδιατάραχτα την Αττική και την Εύβοια, εκεί δηλαδή όπου θα τους βρει το φως των ιστορικών χρόνων (700 π.Χ). Το 508 π.Χ όταν ο δημοκρατικός Κλεισθένης θα πετύχει την έγκριση του λαού για να εφαρμόσει τις διοικητικές μεταρρυθμίσεις του: Χώρισε τον πληθυσμό της Αττικής σε 10 φυλές αντί για 4 που υπήρχαν τότε και διαμοίρασε τη γη της σε ένα μεγάλο από δήμους, άλλους παλιούς και άλλους που ο ίδιος δημιούργησε. Οι κάτοικοι του κάθε δήμου ονομάστηκαν για πρώτη φορά «συνδημότες» .
Οι τέσσερεις εκδοχές για το ιστορικό όνομα της Μεταμόρφωσης «Κουκουβάουνες» τον 15ο αιώνα μ.Χ
Το σημερινό όνομα της περιοχής το έλαβε το 1.957 (20ος αι.) από τον Ιερό Καθεδρικό Ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, ενώ μέχρι τοτε ονομαζόταν Κουκουβάουνες (15ος αι.-20ος αι.). Όλα ξεκίνησαν τον 15ο αι. όταν οι νεόφερτοι στην Αττική Αρβανίτες έκτισαν το μικρό αυτό χωριό των 30 σπιτιών. Σχετικά με την προέλευση του παλαιού-ιστορικού ονόματος υπάρχουν τέσσερεις εκδοχές:
- Η πρώτη: αναφέρεται στις κουκουβάγιες που υπήρχαν στην περιοχή αυτή
- Η δεύτερη: έχει να κάνει με ένα είδος σταφυλιού που ευδοκιμούσε στην περιοχή γνωστό με το όνομα κουκούβα.
- Η τρίτη: αναφέρεται στην οικογένεια Κουκουπούλη της οποίας η περιοχή λένε ότι ήταν κτήμα τους στα Οθωμανικά χρόνια.
- Η τέταρτη και η τελευταία: αναφέρεται στο ότι το όνομα της οφείλεται στον Αρχαίο δήμο Κίκινα.
Πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι στα παλαιά χρόνια οι Αρβανίτες στην περιοχή εκτός από Κουκουβάουνες την έλεγαν και Φουβάγια
Κουκουβάουνες στην Τουρκοκρατία (18ος αιώνας μ.Χ)
Σε όλη την διάρκεια του 18ου αι. οι Κουκουβάουνες ακολουθούν την κοινή μοίρα των χωριών της Αττικής και οι κάτοικοι τους μόλις και μετά βίας εξασφαλίζουν μια στοιχειώδη επιβίωση, είτε από την καλλιέργεια των χωραφιών τους είτε από τα λίγα αιγοπρόβατα που μπορούν να έχουν. Και πάλι την κατάσταση βοηθά το λάδι, καθώς είχαν σχεδόν όλοι την πρόνοια να φυτέψουν πολλά δέντρα, όπως φαίνεται, μέσα στα προηγούμενα χρόνια. Οπωσδήποτε οι Κουκουβάουνες διατήρησαν την πληθυσμιακή τους βάση και ήταν αδιάκοπη η παρουσία τους σε όλη την διάρκεια του τελευταίου αιώνα της Τουρκοκρατίας
Κουκουβάουνες στην επανάσταση του 1.821
Η επανάσταση του 1.821, που σήμανε την εθνική παλιγγενεσία ύστερα από μισή χιλιετηρίδα σκλαβιάς, εκδηλώθηκε στην Αττική μέσα στις πρώτες μέρες του Απριλίου. Οι Κουκουβάουνες ήταν από τα πρώτα χωριά που ξεσηκώθηκαν, με την παρακίνηση και κάτω από τις διαταγές των οπλαρχηγών Μελέτη Βασιλείου και Χατζή-Αναγνώστη Κακουργιώτη. Είναι βέβαιο ότι και στη μεγάλη επίθεση που έγινε στο κάστρο της Αθήνας, ξημέρωμα 25 προς 25 Απριλίου, πήραν μέρος κάτοικοι από όλα σχεδόν τα χωριά της Αττικής.
Μια εβδομάδα νωρίτερα, είχε γίνει η πρώτη μάχη στον Κάλαμο, στην οποία ο Βασιλείου αντιμετώπισε και απώθησε το τμήμα του πασά της Καρύστου Ομέρ, έχοντας στο τμήμα του παλικάρια από τις Κουκουβάουνες, όπως ο Δημ. Κόπανος ή Σιδέρης.
Μετά την ανακήρυξη του ελεύθερου ελληνικού κράτους το 1.821 και μέχρι τα τελευταία χρόνια του 19ου αι., υπάρχουν αρκετά στοιχεία που αφορούν στα χωριά της Αττικής, λίγα είναι όμως εκείνα που βοηθούν να σχηματίσει κάποιος μια ολοκληρωμένη γνώμη για την εικόνα και για την ιστορική διαδρομή του χωριού Κουκουβάουνες.
Μεταμόρφωση στον 20ο αιώνα
Μετά το 1.840, το χωριό υπαγόταν στο παλαιό Δήμο Αχαρνών-Φυλής, μέχρι της 31 Αυγούστου 1912, όταν αποσπάστηκε για να υπαχθεί στο παλιό Δήμο Αθηναίων. Ο πληθυσμός του δεν ξεπερνούσε τις 500 ψυχές και ήταν από τα χωρία της Αττικής όπου σπάνια ακουγόταν η αρβανίτικη γλώσσα, από ξένους πιο πολύ ή από παλιούς ντόπιους που τη γνώριζαν αλλά τη χρησιμοποιούσαν μόνο όταν το καλούσε η ανάγκη κάποιας εμπορικής ή άλλης συναλλαγής. Ακόμα και οι λίγοι δίγλωσσοι, που παλαιότερα είχαν εγκατασταθεί για διάφορους λόγους στις Κουκουβάουνες, προσαρμόστηκαν στον άγραφο κανόνα. Ο 20ος αιώνας βρήκε τις Κουκουβάουνες, μικρό χωριό των 600 περίπου κατοίκων, να υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Αχαρνών-Φυλής από το 1.840, με έδρα το Μενίδι (Αχαρνές). Με πολύ λίγες εξαιρέσεις το σύνολο των οικογενειών του χωριού αποζούσε από την αγροτική του παραγωγή της οποίας ήταν το σιτάρι και το κριθάρι.
Mετά τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου πολέμου και τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922, οι Κουκουβάουνες παρέμειναν ένα μικρό χωριό με αγροτικές καλλιέργειες, που ακολουθούσε με αργούς ρυθμούς τη γενική εξέλιξη που παρουσίαζε η ύπαιθρος της Αττικής. Ο κυριότερος δρόμος της εποχής εκείνης με τη μεγάλη εμπορική κίνηση, όπου βρισκόταν και η «αγορά» του χωριού, ήταν η σημερινή οδός Φ. Γκινοσάτη. Αν και χωματόδρομος τότε –όπως και όλοι οι υπόλοιποι- κατάφερε να συγκεντρώσει τη νυχτερινή κίνηση του χωριού. Εκεί λειτουργούσαν οι 7 από τις 8 μικρές ταβέρνες που υπήρχαν στις Κουκουβάουνες στη δεκαετία 1920-1930, ενώ η άλλη βρίσκονταν στη σημερινή οδό Γ. Παπανδρέου. Τις δυνατότητες για ψυχαγωγία των κατοίκων συμπλήρωνε το μοναδικό καφενείο που υπήρχε στις Κουκουβάουνες πριν από το 1930. Ήταν «Του Χαρίδημου» και είχε και αυτό εγκατασταθεί και λειτούργησε μέσα σε πλινθόκτιστο οίκημα του κεντρικού χωματόδρομου, όπου και οι περισσότερες ταβέρνες.
Την εμπορική κίνηση εξυπηρετούσαν τρία-τέσσερα παντοπωλεία, ένα οπωροπαντοπωλείο και ένα κρεοπωλείο, καθώς και ένα περίπτερο, που στήθηκε το 1928, και αυτό στο μοναδικό εμπορικό δρόμο, από πρώην κάτοικο Ν. Ιωνίας που είχε εγκατασταθεί και παντρευτεί στην Μεταμόρφωση.
Στα τέλη της δεκαετίας 1920-1930 λειτουργούσαν και 4 φούρνοι στο χωριό, ενώ στις αρχές της επόμενης κατασκευάστηκε και ένας μεγάλος και με σύγχρονες εγκαταστάσεις για την εποχή στην διασταύρωση των οδών Πίνδου και Κύπρου. Απογραφή πληθυσμού το 1928 εμφανίζει τις Κουκουβάουνες να έχουν 1204 κατοίκους. Θα περάσουν πολλά χρόνια μέχρι τη μέρα που θα φτάσουν οι πρώτες εφημερίδες, καθώς δεν υπήρχε δίκτυο διανομής από την Αθήνα στην ύπαιθρο. Κλείνοντας το κεφάλαιο αυτό, ας αναφερθεί ότι γύρο στο 1932 ή ίσως λίγο αργότερα, έγινε μια πρώτη προσπάθεια για την μετονομασία του χωριού από Κουκουβάουνες σε Κάτω Δεκέλεια.
Οι Κουκουβάουνες αποτέλεσαν Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης το 1934, με την απόσπαση τους από τον δήμο Αθηναίων και την αναγνώριση της κοινότητας Κουκουβαούνων. Η ανάδειξη της πρώτης κοινοτικής Αρχής έγινε με τις δημοτικές εκλογές του Ιανουαρίου 1934. Το πρώτο κοινοτικό συμβούλιο το αποτέλεσαν 5 σύμβουλοι, οι οποίοι στην πρώτη του συνεδρίαση για εκλογή προέδρου και αντιπροέδρου διαφώνησαν, χωρίς τελικά να υπάρξει σχετική απόφαση, Ο Αλ. Καβαλάρης παραιτήθηκε τότε και την θέση του πήρε ο πρώτος επιλαχών του συνδυασμού του. Στην επόμενη συνεδρίαση του κοινοτικού συμβουλίου, πρόεδρος της κοινότητας εκλέχτηκε ο Στυλιανός Παπαπάνος, κτηματίας γεννημένος το 1887 στην Αθήνα και κάτοικος Κουκουβάουνων. Η θητεία του πρώτου προέδρου άρχισε στις 11 Φεβρουαρίου 1934 και κράτησε κάτι λιγότερο από δύο χρόνια. Έληξε με την αποχώρηση του και την εκλογή του νέου, στις 31 Δεκεμβρίου 1935. Ήταν μια θητεία καθόλου παραγωγική για το χωριό, αφού αναλώθηκε σχεδόν αποκλειστικά στη συγκρότηση των υπηρεσιών της νεαρής κοινότητας, χωρίς να μείνει χρόνος για άλλο έργο.
Το πρώτο ρυμοτομικό σχέδιο των Κουκουβαούνων
Tο πρώτο ρυμοτομικό σχέδιο για τις Κουκουβάουνες εγκρίθηκε το 1939 και σε ό,τι αφορά τους δρόμους του ιστορικού κέντρου τους στηρίχτηκε στο σκαρίφημα εκείνο. Η σύνταξη του σκαριφήματος έγινε όταν οι Κουκουβάουνες δεν είχαν παραπάνω από 1.000 κατοίκους. Εκτός αυτού ήδη είχε αρχίσει κάποια υποτυπώδης παρουσία κτισμάτων σε τοποθεσίες γύρω από το κατοικημένο κέντρο και ήταν φανερό ότι θα σημειωνόταν σύντομα κάποια εμφάνιση –αραιού έστω- οικιστικού ιστού. Έτσι κρίθηκε σκόπιμο να περιλάβει το σχέδιο που συντάχτηκε το 1938 και τις τοποθεσίες Αλώνια, Μποφίλια, Νέμεση και Χώματα που σήμερα είναι πυκνοκατοικημένες συνοικίες της Μεταμόρφωσης.
Διαμορφώθηκε έτσι τότε η συνολική έκταση των 12.750 στρεμμάτων, η οποία και θα παραμείνει μέχρι το 1962, όταν και πάλι με κανονική αγοραπωλησία η Κοινότητα Μεταμόρφωσης (όπως μετονομάστηκε από το 1957) θα προσθέσει 1.491 τ.μ. ιδιοκτησίας των κληρονόμων Ερωτόκριτου Τζίτζιφα.
Οι Κουκουβάουνες στον εμφύλιο πόλεμο
Ο Εμφύλιος πόλεμος 1946-1949 είχε πολλές καταστρεπτικές συνέπειες για κάθε τομέα της ελληνικής ζωής. Οι κάτοικοι των αγροτικών περιοχών και των χωριών τους. Ιδιαίτερα στα βόρεια διαμερίσματα της χώρας –Ήπειρο, Μακεδονία, Θράκη αλλά και αλλού- υποχρεώθηκαν να μετακινηθούν προς τα μεγάλα αστικά κέντρα. Δεν ήταν βέβαια δυνατό να συνεχίσουν τις παραγωγικές τους δραστηριότητες στη ρημαγμένη και ανασφαλή από τις εχθροπραξίες ύπαιθρο και αναζητούσαν νέο τόπο εγκατάστασης, όπου θα αισθάνονταν ότι δεν κινδύνευαν αλλά και έχουν δυνατότητες να εξασφαλίσουν μια στοιχειώδη επιβίωση. Ένα από τα χωριά που είδαν το πληθυσμό τους να σημειώνει αισθητή αύξηση αμέσως μετά την απελευθέρωση και στη διάρκεια του εμφυλίου, ήταν οι Κουκουβάουνες. Στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, οι κάτοικοι της περιοχής είδαν τον πληθυσμό του χωριού τους να μεγαλώνει κατά 40% και περισσότερο, καθώς και τον οικιστικό ιστό του να απλώνεται περιμετρικά άναρχα και χωρίς οποιεσδήποτε ρυθμίσεις και πλαίσια. Η πολιτική αστάθεια και ρευστότητα που επικράτησε στη ζωή του τόπου αμέσως μετά την απελευθέρωση, καθώς και σε όλη την διάρκεια του Εμφυλίου, δεν ήταν βέβαια οι προυποθέσεις εκείνες που θα επίτρεπαν την ανασυγκρότηση του κράτους και των θεσμών ούτε την απόδωση των σημιουργικου έργου από τις διορισμένες δημοτικές και κοινοτηκές αρχές σε ολόκληρη την Ελλάδα. Από την γενική αυτή κατάσταση δεν ξέφυγαν φυσικά, ούτε οι Κουκουβάουνες και δεν είναι δυνατό να υπάρχει απαίτηση για έργο από 8 πρόσωπα που άσκησαν καθήκοντα προέδρου μέσα στο κλίμα της καθολικής αστάθειας. Σε 13 σνολικά θητείες, μέσα σε χρονικό διάστημα λίγο μικρότερο από μια δεκαετία!
Πρώτη επέκταση του σχεδίου της πόλεως (Περιπέτεια που κράτησε είκοσι χρόνια)
Η κοινοτική αρχή συμμορφώθηκε με την υπόδειξη του υφυπουργού και αμέσως το συμβούλιο ψήφισε ομόφωνα την προκήρυξη του διαγωνισμού για τη νέα μελέτη. Η προκήρυξη υποβλήθηκε νομότυπα στο υπουργείο μέσω της υπηρεσιακής οδού, το
1963. Πριν οι αρμόδιες υπηρεσίες προβούν σε οποιαδήποτε σχετική ενέργεια, διενεργήθηκαν οι νέες δημοτικές και κοινοτικές εκλογές σε ολόκληρη την επικράτεια.
Nέος κοινοτάρχης αναδείχτηκε ο μηχανικός του Εμπορικού Ναυτικού Αθανάσιος Παναγόπουλος, γεννημένος στην Αθήνα το 1912 και κάτοικος Μεταμόρωσης. Αμέσως μετά την ανάλυψη καθηκόντων του, τον Αύγουστο του 1964, ανατέθηκε η μελέτη του νέου ρημοτομικού σχεδίου σε πολιτικό μηχανικό. Μετα την ολοκλήρωση και όλη τη σχετική διαδικασία για την έγκριση το νέο σχέδιο δημοσιοποιήθηκε και μάλιστα εκδικάστηκαν και κάποιες ενστάσεις. Δυστυχώς το αρμόδιο Υπουργείο θα αρνηθεί την τελική έγκριση και ένταξη και θα επιστρέψει το σχέδιο, για τεχνικές παραλείψεις που διαπίστωσε στη αποτύπωση της υπο ένταξη περιοχής.
Μια νέα ατυχία καραδοκούσε για να απογοητεύσει και πάλι τους ενδιαφερόμενους για την ένταξη. Μετά τις σχετικές διορθώσεις και συμπληρώσεις που ζήτησε το Υπουργείο, το σχέδιο υποβλήθηκε και πάλι νομότυπα, είχε όμως σημάνει η ώρα της δικτατορίας για την Ελλάδα. Κλείνοντας το κεφάλαιο της πραγματικά απαράδεκτης απροθυμίας των αρμόδιων υπηρεσιών να εγκρίνουν την πρώτη εκείνη επέκταση του ρυμοτομικού σχεδίου της Μεταμόρφωσης, η ιστορική αλήθεια επιβάλλει να αναφερθεί και η συνέχεια. Ύστερα από ενέργειες των διορισμένων κοινοτικών αρχών, ιδιαίτερα του διορισμένου κοινοτάρχη Δημητρίου Α. Καβαλάρη, του μόνου που του δόθηκαν τα χρονικά περιθώρια να ασχοληθεί με το θέμα, το αρμόδιο Υπουργείο Δημοσίων Έργων θα εγκρίνει το σχέδιο, όπως αυτό είχε αναμορφωθεί και συμπληρωθεί το 1966. Τελικά, ύστερα από νέα διαδικασία δημοσιοποίησης, υποβολής και εκδίκασης των νέων ενστάσεων –που ο αριθμός του έφτασε τις 279- η υπόθεση θα φτάσει στα χέρια του Αντιπροέδρου της δικτατορικής Κυβέρνησης Στυλιανού Παττακού. Το έντονο ύφος του τηλεγραφήματος, που χαρακτήριζε –ανάμεσα σε άλλα- ανεξήγητη την αδιαφορία του καθεστώτος για το καθολικό αίτημα του λαού της Μεταμόρφωσης, εξόργισε τον Παττακό, ο οποίος θα απολύσει τον πρόεδρο την επόμενη μέρα (18/03/1970) αντικαθιστώντας τον με τον Χρήστο Ι. Ροκκά μέσα σε 24 ώρες, αλλά παράλληλα εγκρίνει και το σχέδιο ύστερα από 25 μέρες!
Η Διοίκηση των Κουκουβάουνων στον 20ο αιώνα
Ένα σημαντικό γεγονός , που ήταν και ο τελευταίος μεγάλος σταθμός στη διοικητική εξέλιξη της πόλης: Η κοινότητα αναγνωρίστηκε σε δήμο, καθώς είχε ξεπεράσει κατά πολύ το όριο του πληθυσμού που προβλεπόταν από την αντίστοιχη νομοθεσία, για τη μετάταξη ενός Οργανισμού πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη δευτεροβάθμια. Η απογραφή πληθυσμού του 1961 έδωσε 7.952 κατοίκους στη Μεταμόρφωση ενώ το 1971 καταγράφηκαν 16.880 κάτοικοι. Ο διορισμένος από την 29 Μαρτίου 1970 κοινοτάρχης Χρήστος Ι. Ροκκάς είχε αναλάβει τα καθήκοντα του πρώτου δήμου, στις 10 Αυγούστου 1972.
Πηγή : "ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΔΕΛΦΟΠΟΙΗΣΗΣ - 1ο ΓΕ.Λ. ΜΕΤ/ΦΩΣΗΣ"
Επιμέλεια : Ν. Αρμάος, Χ. Βάγγερ, Α. Βελέντζας, Α. Αλεξόπουλος, Α. Φραγκόπουλος
Διοικητικές Μεταβολές
Κ. Κουκουβαούνων Αττικής και Βοιωτίας
07/05/1933: Σύσταση της Κοινότητας με την απόσπαση του οικισμού Κουκουβάουνες από τον Δήμο Αθηναίων και τον ορισμό τους ως έδρα της Κοινότητας
26/07/1943: Η Κοινότητα εισάγεται στον Νομό Αττικής
Κ. Κουκουβαούνων Αττικής
26/07/1943: Η Κοινότητα υπήχθη στον Νομό Αττικής από τον Νομό Αττικής και Βοιωτίας
24/01/1957: Ο οικισμός Κουκουβάουνες της Κοινότητας μετονομάζεται σε Μεταμόρφωσις
24/01/1957: Η Κοινότητα μετονομάζεται σε Κοινότητα Μεταμορφώσεως
Κ. Μεταμορφώσεως Αττικής
24/01/1957: Η Κοινότητα προήλθε από τη μετονομασία της Κοινότητας Κουκουβαούνων
19/06/1972: Η Κοινότητα Μεταμορφώσεως αναγνωρίζεται σε Δήμο Μεταμορφώσεως
Δ. Μεταμορφώσεως Αττικής
19/06/1972: Ο Δήμος προήλθε από την αναγνώριση σε Δήμο της Κοινότητας Μεταμορφώσεως
ΔΙΑΤΕΛΕΣΑΝΤΕΣ ΚΟΙΝΟΤΑΡΧΕΣ :
Στυλιανός Παπαπάνος (1934-35)
Πάνος Σινόπουλος (1935)
Εμμανουήλ Ζωγραφάκης (1943-45)
Δημ. Δημητρακόπουλος (1945)
Δημοσθένης Σταυριανός (1945)
Δημ. Τζίτζιφας (1945-46)
Σπυρίδων Βρεττός (1946)
Δημ. Δημητρακόπουλος (1946)
Σωτ. Καβαλάρης (1946-47)
Δημ. Δημητρακόπουλος (1947)
Αναστ. Κοπανάκης (1947)
Δημ. Δημητρακόπουλος (1947-49)
Δημ. Φ. Καβαλάρης (1949-51)
Αριστ. Κόττος (1951)
Δημ. Φ. Καβαλάρης (1951-52)
Σίμος Σταυριανός (1953-54)
Κυριάκος Καρακατσάνης (1954-59)
Γεώργιος Τζίτζιφας (1959-61)
Κυριάκος Καρακατσάνης (1962-64)
Αθανάσιος Παναγόπουλος (1964-67)
Ευάγγελος Πετράκης (1967, διορισμένος)
Γεωργιος Τζίτζιφας (1967, διορισμένος)
Δημήτριος Α. Καβαλάρης (1967-70, διορισμένος)
Χρ. Ι. Ροκκάς (1970-72, διορισμένος)
ΔΙΑΤΕΛΕΣΑΝΤΕΣ ΔΗΜΑΡΧΟΙ:
*Το 1972 η Κοινότητα Μεταμορφώσεως αναγνωρίστηκε σε δήμο.
Χρ. Ι. Ροκκάς (διορισμένος, 1972-74)
Κοντογιαννάκος (δικαστικός, διορισμένος από την κυβέρνηση εθν. ενότητας, 1974-1975)
Αθανάσιος Παναγόπουλος (1975-1978)
Λάζαρος Θερμογιάννης (1979-1982)
Ιωάννης Χριστονάκης (1982-1998)
Τάκης Παπαχρυσάνθου (1998-2002)
Δημήτριος Τζίτζιφας (2002-2010)
Μιλτιάδης Καρπέτας (2010-2019)
Στράτος Σαραούδας (2019-σήμερα)